در این مقاله به معرفی تعدادی از بهترین کتاب های جنگی میپردازیم. جنگ خانمانسوز است و در طول تاریخ باعث مرگ و آواره شدن میلیونها انسان شده است و شهرها و کشورهای بسیاری را به ویرانی کشانده است. نویسندگان از این بخش از تاریخ غافل نماندهاند و ویرانی، کشتار و آشوب جنگ را در کتابهایشان به تصویر کشیدهاند. اگر علاقهمند به خرید کتاب های جنگی هستید میتوانید آنها را از سایت خرید کتاب آنلاین سیبوک تهیه نمایید.
سنت بزرگ ادبیات بیان عقاید و نظرات مختلف است که شاید برخی از واضحترینشان را ویلفرد اوون، زیگفرید ساسون و معاصرانشان در اشعار مربوط به جنگ جهانی اول نشان دادهاند و دوگانگیشان در مورد فداکاری در زمان جنگ و خواستههای ملیگرایانهشان آنها را به شهرت رساند. بههرحال جنگ خوراک بزرگی برای هنر است، جنگ از نظر اخلاقی پیامهای عمیق و سنگینی دارد. در ادبیات داستانی، به ویژه از زمان جنگ جهانی دوم، رمان به عنوان یک ابزار ضد جنگ مورد استفاده قرار گرفته است.
تبصره ۲۲ یکی از کتاب های جنگی است. رمان طنز و به سبک کمدی سیاه دربارۀ جنگ جهانی دوم و در نقد جامعهای است که ما در آن زندگی میکنیم. داستان این رمان در یک پایگاه آمریکایی در جزیرهای در غرب ایتالیا و دریای مدیترانه روایت میشود.
هلر در این رمان به پوچی و بیمعنایی جنگ پرداخته است. در این داستان به واسطۀ قانون عجیب catch22 راهی برای گریز از ماموریتهای مرگبار وجود ندارد.
catch-22 یا تبصره ۲۲ به عنوان یک اصطلاح وارد زبان انگلیسی شده و به موقعیتی اطلاق میشود که راه چاره ندارد.
اگر سربازی دیوانه باشد از انجام عملیات با هواپیمای جنگی معاف میشود و با فرض اینکه سرباز دیوانه است برای معاف شدن از ماموریت باید درخواست ثبت کند و توانایی در ثبت درخواست به این معناست که او دیوانه نیست، پس باید به شرکت در عملیات پرواز ادامه دهد. گرفتار آمدن در مخمصۀ تبصرۀ ۲۲ چنین است.
هلر از طریق مضحک بودن جنگ نشان میدهد که با وجود همۀ پیشرفتهای به اصطلاح متمدن ما، بسیاری از جوامع مدرن چقدر گمراه شدهاند. برای برخی این کتاب جالب و قابل تأمل است و برخی دیگر آن را توهین و تهدیدی مستقیم برای دستاوردهای جنگی تلقی میکنند.
سلاخ خانۀ شمارۀ پنج جزو کتاب های جنگی با محوریت بمباران آتشزای شهر درسدن آلمان به دست متفقین در طول جنگ جهانی دوم است. این رمان مشهورترین اثر کورت ونهگات است و در مورد قهرمانی به نام بیلی پیلگریم سرباز آمریکایی جبرگرایی است که در زمان بمباران شهر درسدن آلمان به دست نیروهای متفقین در سلاخخانهای در زیرزمین اسیر میشود.
پیلگریم توانایی سفر در زمان را دارد و نویسنده از این قضیه برای انتقال مفاهیم مهم مورد نظرش استفاده میکند.
ونهگات که خودش در جریان بمباران درسدن به عنوان اسیر جنگی در شهر حضور داشت، رمان را تحت تاثیر این واقعه نوشته است.
سلاخ خانۀ شمارۀ پنج کتابی عجیب و گاهاً خندهدار است. نویسنده در این رمان از خودآگاهی پست مدرن و طنز استفاده کرده تا بر هویت ضد بشری و مرگبار جنگ تمرکز کند و آن را به جهانیان نشان دهد.
وسایلی که همراهشان بود (تیم اُبریِن؛ ۱۹۹۰)
وسایلی که همراهشان بود یکی از کتاب های جنگی و مجموعهای از چند داستان مرتبط به هم است که نویسنده در آن تجربیات جنگی گروهی از سربازان آمریکایی در ویتنام را بازگو میکند و تا حدودی بر اساس تجربیات و خاطرات خود ابرین از جنگ ویتنام شکل گرفته است. نویسنده تلاش کرده است تا با استفاده از خاطراتش، وحشت و ترس و سیاهی جنگ را به شکلی شاعرانه و داستانی بازنمایی کند.
وسایلی که همراهشان بود تداعی درخشانی از آسیبهای طولانی مدت جنگ بر سربازانی است که در میدان نبرد حضور دارند. اگر نگوییم همه اما بسیاری از کتابهای ابرین مربوط به ویتنام است اما این کتاب آنقدر به جنگ نزدیک است که به طرز تکاندهندهای از بقیه کتابهایش به یادماندنیتر شده است.
برهنهها و مُردهها (نورمن میلر؛ ۱۹۴۸)
برهنهها و مردهها یکی از بهترین کتاب های جنگی و یکی از برترین رمانهایی است که از دل جنگ جهانی دوم بیرون آمده است. برهنهها و مُردهها داستان یک گروه از سربازان پیاده نظام است که در جبهۀ اقیانوس آرام در طول جنگ جهانی دوم میجنگند و سعی دارند جزیرهای که ژاپنیها اشغالش کردهاند را آزاد کنند.
نویسنده در این کتاب به سختی تلاش کرده است تا این تصور را که جنگ تنها یک بازی بچگانه است از بین ببرد.
در طول داستان سربازان این گروه با هم رفیق میشوند و نسبت به هم حس برادری پیدا میکنند اما کتاب میلر از ترس، تنهایی و مرگ اشباع شده است و در سراسر آن از بین رفتن انسانیت سربازها و تبدیل شدنشان به ماشین جنگی به شدت برجسته است.
امپراتوری خورشید یکی از کتاب های جنگی است. شرح نیمه اتوبیوگرافیک بالارد از دوران کودکیاش در اردوگاه زندانیان شانگهای در دوران جنگ جهانی دوم کافی است تا هر کسی را از رویای کودکانهاش بیرون بکشد.
چشمانداز کودکانه و روایت شاعرانه و واقعی داستان، تغییری در موقعیت وحشتناک شخصیت اصلی داستان ایجاد نکرده و آن را از بین نمیبرد.
امپراتوری خورشید داستان کودکی است که تلاش میکند زنده بماند و بعد از جدا شدن از والدینش چارهای جز تسلیم شدن در مقابل ژاپنیها ندارد. استیون اسپیلبرگ در سال ۱۹۸۷ فیلمی با همین عنوان با بازی کریستین بیل و جان مالکوویچ ساخت.
رمان سرباز خوب شوایک یکی دیگر از بهترین کتاب های جنگی است که در ایران با عنوان «شوایک» ترجمه و منتشر شده و داستان قهرمانی سادهدل است. یاروسلاو هاشک، نویسندۀ این کتاب، طنزپرداز و آنارشیست در پراگ متولد شد و این کتاب را به زبان چکی نوشته است.
در این کتاب هاشک نه تنها مفهوم ملیگرایی و یک سرباز خوب بودن را تمسخر کرده بلکه بیکفایتی دیوانسالارانۀ مقامات ارتش و نظم و انضباط نظامی را نیز با زبان هجو به سخره گرفته است.
قهرمان اصلی داستان، شوایک، سربازی سادهدل و احمق است اما در عین حال میهنپرستانه رفتار میکند و هیچ نگران پیامد حرفها و عقایدش نیست. نویسنده در طول جنگ جهانی اول در ارتش اتریش – مجارستان خدمت میکرد بنابراین کتاب را از روی تجربیات شخصیاش نوشته است.
جوزف هلر ادعا کرد که اگر این کتاب را نخوانده بود هیچوقت تبصرۀ ۲۲ را نمینوشت.
زنگها برای که به صدا در میآیند یکی از بهترین کتاب های جنگی ارنست همینگوی است. قهرمان داستان، رابرت جردن، یک آمریکایی است که در طول جنگ داخلی اسپانیا به یک واحد چریکی جمهوریخواه پیوسته است.
در مبارزه با فرانسیسکو فرانکو، دیکتاتور اسپانیا وظیفۀ اصلی جردن منفجر کردن یک پُل خاص است اما در این میان باید مقابل رهبر چریکی، پابلو نیز بایستد که نمیخواهد زندگیهای بیشتری را به خطر بیندازد.
این کتاب به ماهیت زننده و وحشیانۀ جنگ داخلی از جمله قتل و تجاوز جنسی و ابهامات اخلاقی قتل با انگیزۀ رسیدن به اهداف خوب میپردازد. نیازی به گفتن نیست اما قهرمان اصلی داستان عاقبت چندان خوشی نخواهد داشت.
همینگوی که در جریان جنگ داخلی اسپانیا به عنوان روزنامهنگار در آن کشور حضور داشت، این رمان را بر اساس تجربیات خود نوشته است.
در جبهۀ غرب خبری نیست یکی از بهترین کتاب های جنگی نوشتۀ اریش رمارک، کهنه سرباز آلمانی جنگ جهانی اول است. رمارک خودش فقط شش هفته در خط مقدم جبهه جنگید اما همین مدت کوتاه کافی بود تا بعد از جنگ دیگر نتواند مثل سابق به زندگیاش ادامه دهد زیرا به شدت دچار افسردگی و اضطراب شده بود.
در این کتاب نویسنده استرس شدید جسمی و روحی سربازان آلمانی در طول جنگ را توصیف کرده و همچنین بیگانگی عمیقی که بعد از بازگشت از جبهه با خانواده و محیط اطرافشان حس میکنند را به تصویر کشیده است.
داستان در مورد سربازی به نام پل بایمر است و کل داستان هم از زبان همین شخصیت روایت میشود. سخنرانیهای میهنپرستانۀ معلم، پل و همکلاسیهایش را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد و آنها داوطلبانه به ارتش میپیوندند اما بعد از دیدن چهرۀ واقعی جنگ همه چیز در نظرشان پوچ و توخالی جلوه میکند و میفهمند که جنگ آن چهرۀ باشکوه و غرورآفرینی را که فکر میکردند ندارد.
سخن آخر
در این مقاله تعدادی از بهترین کتاب های جنگی تاریخ ادبیات را به شما معرفی کردیم. امیدواریم از خواندن این مقاله لذت برده باشید و آن را با دوستانتان به اشتراک بگذارید. همچنین میتوانید نظر خودتان را دربارهٔ این مقاله در کامنتها برایمان ارسال کنید.