همین الان یعنی اوایل آذر سال ۹۹ که می خواهم درباره رمان جز از کل برای مجله اینترنتی ۳۰بوک بنویسم سری به صفحه خرید این کتاب در سایت ۳۰بوک زدم. شگفتآور است. این صفحه ۵۶۱۱۸ بار از طرف کاربران مشاهده شده است، ۵۱۲ نفر ابراز علاقه کردهاند که کتاب را بخرند و ۲۴۷ نفر هم این کتاب را پیشنهاد دادهاند. (احتمالا اگر شما الان به این صفحه سر بزنید با آمار بیشتری مواجه بشوید)
جز از کل یکی از ده کتاب پرفروش این چند سال ۳۰بوک است. و در لیست ۱۰۰ کتاب برتر ۳۰بوک نیز آمده است. که در لینک میتوانید آن را ببینید.
تاریخچه مختصر ترجمه و چاپ جز از کل
نسخهای از آخرین چاپ کتاب هم پیشروی من است. کتابی نهچندان کمحجم ( ۶۵۸ صفحه) به چاپ ۶۳ رسیده است. آن هم نه با تیراژهای متاسفانه معمول سیصد تا پانصد نسخه این روزها. تیراژ این چاپ پنج هزار نسخه است. تازه خیلی هم از زمانی که اولین بار این کتاب در ایران چاپ شد نمیگذرد. زمستان ۹۳ بود که کتابخوانان با ترجمه جزء از کل در کتابفروشیها مواجه شدهاند. یعنی شش سال شصت و سه چاپ. کتابی از یک نویسنده ناشناس در ایران هر سال حدود ده بار تجدید چاپ می شود.
جز از کل در زادگاه خودش
هر چه گفته شد گوشهای از شگفتیهای رمان جز از کل در لباس فارسی است. خود کتاب هم در زادگاهاش سرنوشتی مشابه داشته است. جز از کل اولین رمان نویسندهاش است. استیو تولتز جز از کل که اولین تجربهاش در نویسندگی بود را در سال ۲۰۰۸ در استرالیا منتشر کرد. کتاب همان سال نامزد دریافت جایزه ی بوکر شد و خیلی هم نگذشت که به عنوان یکی از بزرگترین رمانهای تاریخ استرالیا مطرح شد. اتفاقاتی که برای یک نویسنده کتاب اولی همه جای دنیا به ندرت پیش خواهد آمد.
جز از کل درباره چیست؟
تصور آنی اکثر مخاطبان
اگر از بیشتر افرادی که کتاب را خواندهاند یا دربارهاش کنجکاوی کردهاند این سوال را بپرسید اولین چیزی که به ذهنشان میرسد به شما بگویند این است: دعوای پدر و پسری.
بله تقریبا درست است و داستان روایتهایی از پسر و پدری است که با هم مشکلات جالب و عجیبی دارند. روابط عجیب و غریب این پسر و پدر موضوع اصلی رمان را تشکیل میدهد. پسر خاطرات عجیبی از نوع تربیت پدرش دارد و یک ترس هم همیشه با او است. این که او هم شبیه پدرش شود.
این پسر و پدر یک خویشاوند نامتعارف دیگر هم دارند. عموی پسر و برادر پدر. یک تبهکار مشهور در سطح کشور.
کتابی فراتر از یک داستان
اما اگر فکر کردهاید جز از کل فقط یک داستان است اشتباه کردهاید. از این رمان به عنوان کتابی یاد میکنند که در هر صفحهاش برای شما یک شگفتی دارد. یک فکر و یک جمله که حتی ارزش نقل کردن جدا از متن داستان برای دیگران دارد. جز از کل فراتر از یک داستان است و میتواند به قول مترجم فکر شما را درگیر خود کند. جز از کل هم داستان است هم گنجینهای از نقلقولهایی عمیق هم محرکی برای خواننده تا معنا و مفهوم هر رخداد و حادثهای از زندگی شخصیاش را عمیقتر از زمانی بررسی کند که جز از کل را نخوانده بود.
اما مترجم: مورد عجیب پیمان خاکسار
دیگر حالا میشود به راحتی ادعا کرد پیمان خاکسار به مترجمی تبدیل شده که مخاطبان گستردهای دارد که به عنوانهایی که برای ترجمه انتخاب میکند اعتماد دارند. حتی اگر هیچ شناختی از نویسنده نداشته باشند. اتحادیه ابلهان و جز از کل دو مثال برای این مدعا هستند. پیمان خاکسار چندان رهرو مد روز نیست و میگردد کتابهایی پیدا میکند که گرچه در غرب سالهاست خوانده شدهاند اما در ایران شناختهشده نیستند. مثال خوب این مدعا همین است که جز از کل سال ۲۰۰۸ چاپ شده است یعنی حدود سال ۱۳۸۷ شمسی. ولی کتاب سال ۱۳۹۳ چاپ شده است. این نشان می دهد ناشران و مترجمان آثار رقابتی که در پی پرفروش های آمازون و گودریدز هستند چطور میتوانند از یکی از مهم ترین اتفاق های جهان ادبیات غافل شوند. شش سال غافل بودهاند. اما پیمان خاکسار آرام و پیوسته کار خود را میکند. کتاب را میخواند ترجمه میکند و با این حجم استقبال به اجر مادی و معنوی خود هم میرسد.
نقل قول هایی از جز از کل
اول قصد داشتم از کتاب برای این بخش جملاتی را انتخاب کنم. به سه دلیل این کار را نمی کنم.
اولین دلیل تنبلی من
دومین دلیل را اجازه بدهید بعد از سومین دلیل بگویم.
سومین دلیل این است که لطفا همین الان به صفحه ای که درباره جز از کل در سایت ۳۰بوک است سر بزنید. همان صفحه ای که آماری از آن را در اول این معرفی برایتان نوشتم. اول ببینید این آمار چقدر تغییر کرده است و بعد به پایین صفحه به قسمت بریده کتاب بروید. کاربران ۳۰بوک در کنار نظرات خود بریدههایی از کتاب را به انتخاب خود برای شما نوشتهاند. می توانید به این بریده کتابها رای بدهید. تا الان که میبینم بیشترین رای برای این بریده کتاب است.
ونیز پر از توریست هاییست که به کبوترهای ایتالیایی غذا می دهند ولی به کبوترهای شهر خودشان محل نمی گذراند!
و اما برگردیم به دومین دلیل: برداشت هر فردی از یک کتاب با فرد دیگر متفاوت است. حتی برداشت ما از یک کتاب در زمان خاصی با برداشت خود ما از همان متن در حس و حال و زمان دیگری متفاوت است. پس دست به کار بشوید و اگر جز از کل را خواندهاید یا میخواهید بخوانید برای ما بریدهای از آن را در صفحه جز از کل در سایت ۳۰بوک بگذارید.
مجلهٔ اینترنتی ۳۰بوک