انسان‌هایی کم‌وبیش شبیه ما از دویست‌هزارسال پیش بر روی زمین زندگی می‌کردند اما تازه حدود پنجاه‌هزار سال پیش بود که انسان‌ها دست به خلق آثار هنری زدند. زمانی که به آثار هنرمندان نگاه می‌کنید درواقع دارید به تاریخ هزاران سال پیش نگاه می‌کنید. اما آیا تابه‌حال از خودتان پرسیده‌اید که هنر اصلاً چطور پدید آمد؟ اولین کسانی که توانستند دست به خلق آثار هنری بزنند چه کسانی بودند؟ یا مثلاً غارنشینان اصلاً چطور رنگ را کشف کردند و فهمیدند که می‌توانند بر روی دیوار غارها نقاشی بکشند و داستان بگویند یا اصلاً می‌دانستند تصاویری که بر روی دیوار غارها می‌کشند هنر است؟
پاسخ این پرسش‌ها و بسیاری دیگر پیرامون تاریخ هنر را در ادامه خواهید یافت.
دربارهٔ کتاب شب پُرستاره
کتاب شب پرستاره، داستان تاریخی نیمه- تخیلی هنر به زبان ساده است. نویسندۀ کتاب، مایکل بِرْد، معتقد است که می‌توان با تحقیق و بررسی به بخش‌هایی از تاریخ دسترسی داشت اما بخشی از آن را هم باید با تخیل خود پُر کنید و همین کار را در کتاب شب پُرستاره انجام داده است.
مایکل برد تاریخ، داستان، تخیل و آثار هنری را با هم ترکیب کرده است و در کتاب شب پُرستاره از تاریخ حیرت‌انگیز هُنر، جنبش‌های هنری، زندگی و افکار هنرمندان و آثار هنری می‌گوید. او کتاب شب پُرستاره را به هشت دوره تقسیم کرده است و در بخش‌های مختلف آن به شهرها و کشورهای مختلف سفر می‌کند و با 68 داستان نیمه-تخیلی ازکامبوج به مصر می‌رود، پس از آن به اروپا، نیویورک و چین سفر می‌کند تا شما را با تاریخ بی‌نظیر هنر آشنا کند.
6,500,000
داستان اول این کتاب از چهل‌هزار سال پیش و اثر هنری شیر-مرد شروع می‌شود و در نهایت کتاب به اوایل قرن 21 می‌رسد. تصاویر آثار هنری و تصویرگری این کتاب برعهدهٔ کیت ایوانز بوده است که مایکل برد با کمک همین تصاویر داستان زندگی هنرمندان مختلف را به‌تصویر کشیده است.
در بخش اول این کتاب مایکل بِرد دربارهٔ شیر-مرد این‌گونه می‌نویسد:
«گفتنش دشوار است. دشوار است که بفهمیم آیا شیری واقعی آن‌جا پاورچین‌پاورچین راه می‌رود، در آن تاریکی غلیظ در پشت شعله‌ها و سایه‌ها. این تاریکی حد و حصر ندارد، به راندن قایق می‌ماند در دل شب در اقیانوسی بی‌انتها. در بالا، آسمان سرد چشمک می‌زند با طوفان برف و جرقه‌های نقره‌ای. اما از بعضی چیزها می‌توان مطمئن بود. این‌جا هر چه لازم دارید باید خودتان تهیه کنید. هر چه می‌خورید باید خودتان پیدا کنید یا به دست آورید.»
شب پرستاره: کتابی پیرامون تاریخ هنر
تاریخ هنر بسیار غنی و شگفت‌انگیز است اما هنرمندان اغلب می‌گویند هر چقدر هم کسی تجربه داشته باشد، وقتی اولین قدم را برای خلق اثر هنری برمی‌دارد قدم در راهی نامعلوم می‌گذارد.
هنرمندان و آثار هنری‌ای که به جا گذاشته‌اند همیشه سؤال‌هایی را به ذهن علاقه‌مندان آورده‌اند. هنرمندان در طول تاریخ بر روی صخره، دیوار، چوب، کاغذ و بوم نقاشی کرده‌اند. آن‌ها از سنگ، فلز، سفال، سیم و چیزهای دیگر مجسمه ساخته‌اند. با صبروحوصلهٔ فراوان هزاران قطعه موزاییک ریز را کنار هم گذاشته‌اند و آثار هنری بدیع خلق کرده‌اند. اما چرا هنرمندان وقت خود را صرف چنین کارهایی کرده‌اند؟ هر هنرمندی پاسخی متفاوت دارد و می‌توانید پاسخ‌های مختلف و گاه تخیلی این هنرمندان را در کتابِ شگفت‌انگیز شبِ پُرستاره بخوانید.
دربارهٔ نامگذاری کتاب شب پُرستاره
شب پرستاره یکی از آثار هنری ماندگارِ تاریخ و اثر نقاش معروف، وینسنت ون‌گوگ است که در سال 1889 خلق شد. این اثر را یکی از نمادهای هنر نوگرای اروپا می‌دانند که ون گوگ آن را یک سال پیش از مرگ خود زمانی که در بیمارستان روانی بستری بود کشید. با توجه به این‌که این تابلو یکی از آثار ارزشمند هنری و بسیار معروف است، مایکل بِرْد نویسنده و مورخ هنر براساس همین تابلو، نام کتاب حاضر را شب پُرستاره گذاشته است.بخش‌هایی از کتاب شب پُرستاره
داستانِ این کتاب از تاریخ هنر در چهل‌هزار سال پیش و در غاری در آلمان آغاز می‌شود و بر روی پیاده‌رویی در شهر بیجینگِ پکن در سال 2014 به انتهای خود می‌رسد. در این میان هنرمندان را در همه جور جایی ملاقات می‌کنید؛ در کوهستان و معدن سنگ تا وسط بیابان و در کشتی بخار.
«صبح زود است. هوا روشن‌شده ولی خدای خورشید هنوز سر آتشین خود را در افق بلند نکرده است. آسمان، که به رنگ آبی دریاست، آرام است. چندی بعد گرما آسمان را به لرزه می‌اندازد. گندم‌های رسیده، که مردها با داس‌های مفرغی می‌چینند و پیش می‌روند، قرچ‌قروچ صدا می‌کنند. پرندگان آن بالا در آسمان پرواز می‌کنند، بهت‌زده، جیک‌جیک‌کنان، فریادزنان. آن سوی دشت‌ها، دور از دیدرس، رود نیل جریان دارد، پهناور و پرتوان. هنگامی که مردان دست از کار می‌کشند و به دوروبر نگاه می‌کنند، بادبان‌ها را می‌بینند، انگار قایق‌ها در گندمزارها می‌خرامند. زیرِ‌زمین، زیرِ نور چراغ، نقاش در حال رنگ کردن نگاره‌هایی است که از صاحب منصبان زمین‌های کشاورزی بر دیواره‌های آرامگاه مِنا کشیده. نقاش مردانی را می‌کشد که در دشت‌ها به کار مشغولند. فکر می‌کنم پس از آن خود مِنا را در در حال ماهی‌گیری و صید پرندگان روی رودخانه می‌کشد، به همراه خانواده و حتی گربه‌اش! حدود 3500 سال پیش است، ده‌ها هزار سال بعد از دوران غارنگاران. کسی نمی‌تواند حساب آن روزها را نگه دارد، اما این مردم می‌دانند آخرین‌های دودمانیِ طولانی هستند. این مردم همان کاری را می‌کنند که انسان‌ها بهتر از هر کار دیگری انجام می‌دهند، یعنی یافتن راهی برای تأمین نیازهای‌شان از دنیای اطراف به بهترین شکل ممکن.»
«اگر اِخناتون تصور می‌کرد فرعون‌های بعدی راه‌ورسم او را دنبال می‌کنند، سخت در اشتباه بود. کاهنانِ مذهب قدیم اعتراض می‌کردند که «این برنامهٔ خدای واحد اصلاً راه‌ورسم مصریان نیست.» کاهنان باید حداقل 17 سال صبر می‌کردند تا اِخناتون از دنیا برود. اما بالأخره آزاد شدند تا مذهب مصر را تغییر دهند و راه‌ورسم قدیم خود را بازگردانند. کمی بعد از آن توت عنخ‌آمون به فرمانروایی رسید. او فرعونی خردسال بود، شاید حدود نه سال داشت. و کمتر از ده سال بعد هم جان خود را از دست داد، بر اثر بیماری، یا جراحت، یا شاید هم هر دو. در نظر مصریان، مرگ پایان راه نبود بلکه دریچه‌ای بود به زندگی پس از آن. ثروتمندان به دنبال این بودند که خوشی‌هایی بیش از آنچه در این جهان داشتند در جهان بعدی به دست آورند ـ غذای خوب، موسیقی، لباس‌های گران‌قیمت و تزیینات داخلی زیبا، مهمانی با دوستان، و تعداد بی‌شماری از خدمتکاران. حتی مصریانِ نه‌چندان ثروتمند هم می‌توانستند در آرزوی زندگی خوش پس از مرگ باشند، اگر تمهیدات لازم را فراهم می‌کردند.»
دربارهٔ مایکل بِرْد، نویسندۀ کتاب شب پرستاره
مایکل بِرْد نویسنده و مورخ هنر بریتانیایی در سال 1958 به دنیا آمد. او در لندن متولد شد و در کالج مرتونِ آکسفورد به تحصیل پرداخت. او مدتی در مدرسهٔ شربورن تدریس می‌کرد و پس از آن در انتشاراتی مشغول به کار شد و مدتی برای تیم تحریریهٔ فرهنگ لغت هنر مک‌میلان (اکنون هنر آنلاین آکسفورد) کار می‌کرد. مایکل بسیار به هنر مدرن، تاریخ فرهنگ، شکاف هنر و زندگی علاقه دارد و همین پایهٔ تحقیقات او دربارهٔ هنر است. او تاکنون کتاب‌های زیادی دربارهٔ هنرمندان بریتانیایی مانند ساندرا بلو و لین چادویگ نوشته است و در این کتاب‌ها شاعرانگی آثار آن‌ها را در قالب بیوگرافیک بررسی کرده است.
آثار هنری ما را با کسانی که خالق آن‌ها بوده‌اند پیوند می‌دهند، حتی اگر این آدم‌ها در زمان‌ها و مکان‌های دیگر می‌زیسته‌اند. اما از آن‌جا که با گذشت زمان زندگی هنرمندان و شیوه‌ای که مردم دربارهٔ هنر می‌اندیشند تغییر کرده، همیشه هنر کمی جادو به همراه دارد. شما را دعوت می‌کنیم تا با مطالعهٔ کتاب شب پُرستاره بخشی از این جادو را احساس کنید.
