منظور از ارتباط موثر چه نوع ارتباطی است؟

به فرآیند تبادل ایده‌ها، افکار، نظرات، دانش و داده‌ها به طوری که حرف شما بسیار واضح دریافت و درک شود ارتباط مؤثر می‌گویند. وقتی به طور موثر ارتباط برقرار می‌کنیم یعنی هم شنونده و هم گوینده منظور هم را به خوبی درک می‌کنند و بابت این ارتباط احساس رضایت می‌کنند. 

ارتباط به اشکال مختلفی از جمله کلامی، غیرکلامی، نوشتاری، دیداری و شنیداری رخ می‌دهد. شما ممکن است با کسی رودررو ارتباط برقرار کنید یا شخصاً در اینترنت (انجمن‌ها، رسانه‌های اجتماعی، وب‌سایت‌ها)، از طریق تلفن (برنامه‌ها، تماس یا تماس ویدیویی) یا از طریق پست با دیگران ارتباط داشته باشید. 

ارتباط موثر بهتر است واضح، صحیح، کامل، مختصر و دلسوزانه باشد. با این‌که نمی‌توان گفت چه ارتباطی دقیقاً ممکن است مؤثر باشد اما انکار تأثیر آن نیز دشوار است. بر اساس یک مطالعه بر روی چندین شرکت در ایالات متحده و بریتانیا با حداقل صدهزار کارمند مشخص شد که این شرکت‌ها به طور متوسط 62.4 میلیون دلار در سال را به دلیل ارتباطات ضعیف از دست داده‌اند. 

فایدۀ داشتن تکنیک‌های ارتباطی چیست؟

هریک از ما در طول روز ارتباط‌های بلند، کوتاه یا موقتی زیادی با دیگران داریم. اگر می‌خواهید ارتباطات روزانۀ موفقی داشته باشید باید در کنار رعایت تکنیک‌های ارتباطی موثر به موضوعات دیگری نیز توجه کنید. مثلاً به سیگنال‌های غیرکلامی توجه کنید. نوع نگاه کردن، گوش دادن، حرکت کردن و عکس‌العمل شما بسیار در ارتباطات روزانه مؤثر است. با زبان بدن، حالت صورت و حرکت بدن می‌توانید منظور خود را به مخاطب برسانید یا حتی باعث شوید مخاطب دچار سوءتفاهم شود.

کنترل احساسات و استرس را جدی بگیرید. باید بتوانید استرس را تحت کنترل درآورید. نباید بگذارید اختلافات با دیگران باعث احساس استرس در شما شود و حرفی بزنید که بعداً از گفتن آن پشیمان شوید. باید بتوانید استرس خود را سریع از بین ببرید و بر خودتان و احساسات‌تان مسلط شوید. همچنین سعی کنید وقتی با کسی صحبت می‌کنید تماس چشمی برقرار کنید تا احساس آرامش برقرار شود. تماس چشمی یک نوع ارتباط غیرکلامی است که حفظ آن در طول مکالمه ضروری است. 

تعداد کمی از افراد مشاغل انفرادی دارند و نیازی نیست با دیگران روزانه ارتباط برقرار کنند اما حتی کسانی که خوداشتغال هستند نیز باز هم مشتریانی دارند که باید با آن‌ها صحبت کنند! ارتباط مؤثر یک هنر است و به همین دلیل ما باید همیشه مهارت‌های ارتباطی‌مان را توسعه دهیم. مزایای دانستن تکنیک‌های ارتباطی بسیار زیاد است و این تکنیک‌ها تأثیر بسیار مثبتی بر زندگی شخصی و حرفه‌ای شما خواهند داشت. مدیرانی که می‌دانند چگونه با اطرافیان خود به طور مؤثر ارتباط برقرار کنند بهره‌وری بیشتر و روابط بهبودیافته را در هر جنبه از زندگی خود خواهند دید.

برای بسیاری از ما، برقراری ارتباط واضح‌تر و موثرتر مستلزم یادگیری برخی مهارت‌های مهم است. حتی اگر بخواهید ارتباط‌تان را با فرزند، رئیس، دوستان یا همکاران‌تان بهبود ببخشید یادگیری این مهارت‌ها می‌تواند ارتباط شما را با دیگران عمیق‌تر کند، اعتماد و احترام بیشتری ایجاد کند و کار گروهی، حل مسئله و سلامت اجتماعی و عاطفی شما را بهبود ببخشد. 

 

مزایای ارتباط موثر در محل کار:

• مدیریت کارکنان و ارتباط تیمی مؤثر
• توسعۀ بیشتر سازمان و مهارت کارکنان
• افزایش خلاقیت و نوآوری
• ایجاد روابط قوی و جذب فرصت‌های بیشتر در سازمان

 

مزایای ارتباط موثر در زندگی شخصی:

• بهبود سلامت اجتماعی، عاطفی و روانی
• ارتباطات عمیق‌تر
• ارتباطات جدید مبتنی بر اعتماد و شفافیت
• بهبود مهارت‌های محل مسئله و حل تعارض

چهار مهارت ارتباطی موثر که همه باید بدانند

ارتباط نیز مثل هر مهارت دیگری نیاز به تمرین دارد و به مرور زمان در آن بهتر خواهید شد. چهار مهارت ارتباطی موثر را اگر بلد باشید هم در زندگی شخصی و هم در محل‌کار پیشرفت چشمگیری خواهید داشت.

 

1. مخاطب خود را در نظر بگیرید

با چه کسی در ارتباط هستید؟ اطمینان حاصل کنید که طرف مقابل را بشناسید. شناخت مخاطب خود می‌تواند کلید انتقال پیام‌های مؤثر و مناسب باشد. سن، نژاد، قومیت، جنسیت، وضعیت تأهل، درآمد، سطح تحصیلات، دانش موضوعی و تجربۀ حرفه‌ای نیز می‌تواند بر نحوۀ دریافت پیام شما تأثیر بگذارد.

مثلاً فرض کنید می‌خواهید یک رستوران فست‌ فود را تبلیغ کنید، ابتدا باید وضعیت مخاطب را در نظر بگیرید تا پیام‌تان را به مخاطبینی برسانید که احتمالاً گرسنه هستند و به دنبال رستوران می‌گردند. شما با توجه به موقعیت احتمالاً بیلبوردی بزرگ در کنار یک بزرگراه شلوغ را انتخاب می‌کنید و عکس یک چیزبرگر غول پیکر را بر روی آن چاپ می‌کنید تا به رانندگان نشان دهید رستوران شما نزدیک‌ترین رستوران به آن‌هاست. این یک جور ارتباط مؤثر با در نظر گرفتن مخاطب است.

 

2. گوش دادن فعال را تمرین کنید

هنگام برقراری ارتباط با دیگران، اغلب بر آنچه باید بگوییم تمرکز می‌کنیم. با این حال، ارتباط موثر کمتر در مورد صحبت کردن و بیشتر در مورد گوش دادن است. گوش دادن نه تنها به معنای درک کلمات یا اطلاعاتی است که منتقل می‌شود، بلکه به معنای درک احساساتی است که گوینده سعی در انتقال آن دارد. 

گوش دادن فعال یعنی در یک تبادل ارتباطی تمام توجه‌تان را به مخاطب بدهید. برخی از این تکنیک‌ها مثل زبان بدن، نشانه‌های کلامی، پرسیدن سوال و تمرین عدم قضاوت است. قبل از صحبت حتماً مخاطب را در نظر بگیرید و گوش دادن فعال را تمرین کنید تا به قلب نیازها و خواسته‌های آن‌ها برسید. به این ترتیب می‌توانید ارتباط خود را به عنوان یک مشاور، مددکار اجتماعی، بازاریاب، استاد، همکار یا دوست بهبود ببخشید.

 

3. به سیگنال‌های غیرکلامی توجه کنید

ارتباط غیرکلامی یا زبان بدن شامل حالات چهره، حرکات و ژست‌های بدن، تماس چشمی، وضعیت بدنی، لحن صدای شما و حتی تنش ماهیچه‌ای و تنفس شما می‌شود. نحوۀ نگاه کردن، گوش دادن، حرکت کردن و واکنش شما نسبت به دیگران بیشتر از آنچه فکر کنید احساس شما را منتقل می‌کنند. توسعۀ توانایی درک و استفاده از ارتباطات غیرکلامی می‌تواند به شما کمک کند با دیگران ارتباط برقرار کنید، منظور واقعی خود را برسانید، موقعیت‌های چالش‌برانگیز را به راحتی بگذرانید و روابط بهتری در خانه و محل کار با دیگران داشته باشید.

 

4. از رسانه یا پلتفرم مناسب استفاده کنید

سطح اولویت و نوع ارتباط‌تان را ارزیابی کنید. استفاده از بستر مناسب برای برقراری ارتباط بسیار مهم است. ارتباط موثر مستلزم این است که در نظر داشته باشید که آیا نیاز به ملاقات حضوری دارید یا استفاده از یک تماس ویدیویی کافی است؟ آیا می‌توانید حرف‌تان را در رسانۀ اجتماعی بزنید یا یک ایمیل رسمی کارآمدتر و مناسب‌تر است؟ با در نظر گرفتن مخاطبان خود، تمرین گوش دادن فعال، شفاف‌سازی ارتباطات و انتخاب رسانه یا محیط مناسب به خوبی می‌توانید با مخاطب ارتباط مؤثر داشته باشید.

 

معرفی کتاب‌هایی در مورد ارتباط موثر

می‌توانید به راحتی مهارت‌های ارتباطی را از طریق مطالعه یاد بگیرید. کتاب‌های ارتباطی راهنماهایی هستند که مهارت‌ها و استراتژی‌هایی را برای داشتن مکالمات موفق در محیط کار و زندگی شخصی به شما آموزش می‌دهند. این کتاب‌ها موضوعاتی مثل زبان بدن، همدلی، دیپلماسی و گوش دادن را پوشش می‌دهند. هدف این کتاب‌ها بهبود مهارت‌های ارتباطی و کار گروهی است. در ادامه چندین کتاب در ارتباط موثر را به شما معرفی می‌کنیم.

 

مهارت های زندگی (1)(مهارت های ارتباط موثر) اثر نسرین دانایی 

روزانه افراد به طرق مختلف با هم ارتباط برقرار می‌کنند تا اندیشه‌ها، افکار و احساساتشان را به دیگران منتقل کنند. اگر بتوانید در ایجاد رابطۀ موثر با دیگران مهارت داشته باشید اعتمادبه‌نفستان افزایش می‌یابد. علاوه بر آن میزان موفقیت فرد در جامعه بستگی به ارتباط مؤثر دارد. نسرین دانایی در کتاب مهارت‌های زندگی یا همان مهارت‌های ارتباط موثر همین را به مخاطب آموزش می‌دهد. شما با مطالعۀ این کتاب می‌توانید طریقۀ ارتباط مؤثر را یاد بگیرید و با انواع ارتباط از جمله ارتباط مستقیم، غیرمستقیم و کلامی آشنا شوید.

بهترین باش (برقراری ارتباط موثر با دیگران) اثر لیندا آدامز 

گروهی از متخصصان تحت نظر دکتر لیندا آدامز که مسئول آموزش بیش از یک میلیون نفر در دوره‌هایی مانند آموزش اثربخشی برای زنان و آموزش اثربخشی رهبران است با کمک همدیگر کتاب بهترین باش را نوشته‌اند. آن‌ها در کتاب بهترین باش سعی کرده‌اند به خوانندگان مهارت‌های مورد نیاز برای برقراری موثر با دیگران -همسران، دوستان، همکاران و غیره- را یاد بدهند. 

کتاب بهترین باش می‌توانید برایتان الگویی باشد تا مسئولیت در قبال زندگی را یاد بگیرید و روابط نزدیک‌تر و رضایت‌بخش‌تری با دیگران ایجاد کنید. در کنار مهارت‌های ارتباطی، با کتاب بهترین باش می‌توانید حل تعارض و برنامه‌ریزی را که برای انجام هر کاری لازم است یاد بگیرید. می‌توانید با مطالعۀ کتاب بهترین باش به راحتی با ارتباطات موثر به اهداف خود برسید و از سوءتفاهم حین ارتباط جلوگیری کنید.

به زبان آدمیزاد (ارتباط موثر) اثر مارتی برونستاین 

به کار بردن دانش و مهارت هنگام کار آسان‌ترین بخش است؛ کار کردن و داشتن ارتباط مؤثر با دیگران و همکاران بخش سخت کار است. کتاب ارتباط موثر به زبان آدمیزاد راهنمای دوستانه‌ای است که روش‌های موثر ارتباطی را به شما آموزش می‌دهد تا از درگیری‌های رایج جلوگیری کنید و صدای خود را در محل‌کار به گوش همه برسانید. کتاب ارتباط موثر به زبان آدمیزاد به شما نشان می‌دهد که چگونه در محل کار به هدف خود برسید و با رؤسا و همکاران تعامل سازنده داشته باشید. 

این راهنمای مفید به شما این امکان را می‌دهد تا تعاملات شخصی خود را حتی هنگام حل تعارضات، برخورد با مشتریان یا ارائۀ سخنرانی‌های دشوار به حداکثر برسانید. چه مدیرعامل یک شرکت بزرگ باشید، چه صاحب یک کسب‌وکار کوچک یا تیم مدیریتی، ارتباط موثر و واضح برای موفقیت شما ضروری است که با خواندن کتاب ارتباط موثر به زبان آدمیزاد می‌توانید آن را به راحتی یاد بگیرید.

12 گام تا ارتباط موثر اثر محمد سیدا نشر نواندیش

شاید برای شما نیز این سؤال پیش بیاید که چرا باید ارتباط داشته باشیم؟ و یا هدف ما از برقراری ارتباط چیست؟ طبق نظر محمد سیدا در کتاب 12 گام تا ارتباط موثر، با داشتن ارتباط مؤثر است که ما با ضعف‌ها و قوت‌های خودمان روبه‌رو می‌شویم چون مردم درست مثل آینه هستند. دشمنان حقایق شخصیت ما را به دیگران می‌گویند و وقتی به گوش ما برسد ناراحت می‌شویم و چه بسا دوستان همین حقایق را رودررو به ما می‌گویند و ما باید در این صحبت‌ها عمیق شویم تا بتوانیم شیوۀ ارتباط موثر را یاد بگیریم. 

چگونگی ارتباط داشتن با دیگران بخش مهمی از شخصیت و زندگی افراد است. محمد سیدا در کتاب 12 گام تا ارتباط موثر شیوۀ روابط و چگونگی ارتباط داشتن افراد با دیگران را تحلیل کرده و راهکارهایی ساده را برای بهبود مهارت‌ اجتماعی در این کتاب گنجانده است. در کتاب 12 گام تا ارتباط موثر شما یاد خواهید گرفت که ارتباط موثر چیست؟ و با دشواری‌های گفتگو آشنا خواهید شد.

موثرترین تکنیک‌های ارتباطی در محیط کار

باب هاسکینز در یک کمپین تبلیغاتی تلویزیونی گفت: «حرف زدن خوب است» شکی نیست که حق با او بود. اما هر چند وقت یک‌بار ارتباط موثر در محل‌کار اتفاق می‌افتد؟‌ حتی وقتی ما بهترین نیت را داشته باشیم در محل کار با موانعی روبه‌رو می‌شویم و ممکن است درست منظور همکارانمان را متوجه نشویم یا گاهی اوقات احساس می‌کنیم که کسی به حرف ما گوش نمی‌دهد. انتقال واضح و سریع پیام و داشتن مکالمات مثبت و سازنده می‌تواند تأثیر زیادی بر موفقیت کسب‌وکار داشته باشد. می‌توانید با مطالعۀ کتاب پیشنهادی ما به نام هفت راز ارتباطات موثر در کسب و کار اثر جان ادموند هگی موثرترین تکنیک‌های ارتباطی در محیط کار را یاد بگیرید.

بالا بردن مهارت‌های ارتباطاتی برای ایجاد اعتماد بین افراد یکی از بهترین شیوه‌های تجارت است. جان ادموند هگی، مؤسس و رئیس آموزش پیشرفتۀ مدیریت کتاب هفت راز ارتباطات موثر در کسب و کار را در سال 1999 منتشر کرد تا اسرار موفقیت خود را با خوانندگان به اشتراک بگذارد. افراد مؤثر در کسب‌وکار می‌دانند که چگونه با هم ارتباط برقرار کنند. در اقتصاد جهانی، شرکت‌ها دائماً به دنبال افرادی هستند که بتوانند پیوندهای قوی و سازنده‌ای با همکاران و مشتریان ایجاد کنند. در این کتاب پیشگامانه، دکتر جان ادموند هگی نشان می‌دهد که چگونه تجارت خوب بر هفت مهارت اساسی استوار است که می‌توان از آن‌ها در هر نقطه از جهان استفاده کرد.