روانشناسی مثبت‌گرا چیست؟

مهرناز بهروش
مهرناز بهروش
16 دقیقه
روانشناسی
روانشناسی مثبت‌گرا چیست؟
مهرناز بهروش
مهرناز بهروش
16 دقیقه
98
0
آنچه پس از خواندن این مقاله خواهید دانست :

اگر اصطلاح «روانشناسی مثبت‌گرا» را زیاد شنیده‌اید اما مطمئن نیستید که به چه معناست، جای درستی آمده‌اید! روان‌شناسی مثبت‌گرا یکی از جدیدترین شاخه‌های علم روان‌شناسی است. این حوزهٔ خاص از روانشناسی بر چگونگی کمک به پیشرفت انسان و داشتن زندگی سالم و شاد متمرکز است. درحالی‌که بسیاری از شاخه‌های دیگر روانشناسی تمایل دارند بر اختلال عملکرد و رفتار غیرعادی تمرکز کنند، روان‌شناسی مثبت‌گرا بر کمک به افراد برای نه‌تنها شادبودن تمرکز کرده است بلکه به افراد کمک می‌کند معنا و رضایت واقعی را در زندگی بیابند.

برای درک روانشناسی مثبت‌گرا، ضروری است که بیشتر در مورد نظریه‌ها، کاربرد و تاریخچهٔ اصلی آن بدانید. همچنین در ادامه می‌خوانید:

• روانشناسی مثبت‌گرا چیست؟
• مارتین سلیگمن، بنیان‌گذار روانشناسی مثبت‌گرا
• کاربرد روانشناسی مثبت‌گرا
• کتاب‌هایی در زمینۀ رواشناسی مثبت‌گرا

روانشناسی مثبت‌گرا چیست؟

روان‌شناسی مثبت‌گرا شاخه‌ای جدید در علم روان‌شناسی است. گرچه پژوهش‌های مربوط به روان‌شناسی مثبت‌گرا از دهه‌ها قبل آغاز شده بود اما پرفسور مارتین سلیگمن، رئيس وقتِ انجمن رواشناسی آمریکا در سال 2000 این شاخه را به‌صورت رسمی بنیان نهاد. در این سال انجمن روانشناسی آمریکا یک شماره از مجلهٔ «آمریکن سایکولوژیست» را به این موضوع اختصاص داد که به «شمارهٔ هزاره» معروف شد و بدین ترتیب روان‌شناسی مثبت‌گرا به دنیا معرفی شد.

بعدها کریستوفر پترسون، نویسندهٔ فقید کتاب «مقدمات روانشناسی مثبت» و استاد دانشگاه میشیگان، در مقاله‌ای که در سال 2008 در مجلهٔ «سایکولوژی تودِی» منتشر کرد توضیح داد که روان‌شناسی مثبت‌گرا برای «تکمیل و گسترش روانشناسی مسئله‌محوری طراحی شده است که برای دهه‌ها ذهن همه را به خودش مشغول کرده بود.»

روان‌شناسی مثبت‌گرا بر نقاط قوت و رفتارهای شخصیتی‌ای متمرکز است که به افراد این امکان را می‌دهد تا زندگی‌ای معنادار و هدفمند بسازند و به سمت شکوفایی حرکت کنند. نظریه‌پردازان و محققان این شاخه، به دنبال شناسایی عناصر یک زندگی خوب بوده‌اند و بدین ترتیب شیوه‌هایی را برای بهبود رضایت و رفاه زندگی پیشنهاد کرده‌اند. 

اغلب روانشناسی مثبت‌گرا در سه سطح مختلف شناخته می‌شود:

سطح ذهنی

این سطح بر احساس شادی، رفاه و خوش‌بینی تمرکز می‌کند و این‌که چگونه این احساسات تجربهٔ روزانهٔ شما را تغییر می‌دهند.

 

سطح فردی

این سطح ترکیبی از احساسات در سطح ذهنی است و فضایلی مانند بخش، عشق و شجاعت را در برمی‌گیرد.

 

سطح گروهی

این سطح تعامل مثبت شما با جامعه است و فضایلی مانند نوع‌دوستی و مسئولیت‌های اجتماعی را دربرمی‌گیرد و پیوندهای اجتماعی را تقویت می‌کند.

مارتین سلیگمن

مارتین سلیگمن، بنیان‌گذار روانشناسی مثبت‌گرا 

مارتین سلیگمن محققی با تجربهٔ وسیع در رشتۀ روانشناسی است. تحقیقات او در دهه‌های 1960 و 1970 پایه و اساس نظریهٔ روان‌شناختی معروف «درماندگی آموخته‌شده» را ایجاد کرد. این نظریه که دهه‌ها تحقیق و پژوهش پشت آن است، توضیح می‌دهد که چگونه انسان‌ها و حیوانات می‌توانند درماندگی را بیاموزند و حس کنند کنترل آنچه را برایشان اتفاق می‌افتد از دست‌ داده‌اند.

سلیگمن این پدیده را با افسردگی مرتبط دانست و خاطر نشان کرد که بسیاری از افراد مبتلا به افسردگی نیز احساس درماندگی می‌کنند. تحقیقات او در مورد این موضوع الهام‌بخش بسیاری از محققان و بسیاری از درمان‌های افسردگی و همچنین کشف راهبردهایی برای پیشگیری از افسردگی بود. با این‌که نظریهٔ سلیگمن به‌قدر کافی تأثیرگذار بود اما او می‌دانست که چیزهای بیشتری را برای ارائه به جامعهٔ روان‌شناسی دارد. 

او که از توجه بیش از حد روانشناسی بر موارد منفی، درد، تروما و بیماری‌های روانی ناامید شده بود، با خود فکر کرد که می‌تواند بیشتر بر روی موارد مثبت و الهام‌بخش تمرکز کند. او پس از آن‌که با «درماندگی آموخته‌شده» نامی برای خود دست‌وپا کرد، توجهٔ خود را به سایر صفات، ویژگی‌ها و به‌طور کلی دیدگاه‌های قابل آموختن معطوف کرد. او آن‌چه را که در تاب‌آوری به دنبالش بود یافت و آن را «خوش‌بینی آموخته‌شده» نام نهاد.

خوش بینی آموخته شده
عنوان کتاب:
خوش بینی آموخته شده
ناشر:
جوانه رشد
نویسنده:
مارتین سلیگمن
قیمت:
207,000 تومان
2,300,000

کاربرد روانشناسی مثبت‌گرا

روانشناسی مثبت‌گرا می‌تواند کاربردهای زیادی در زندگی فردی و اجتماعی و زمینه‌هایی مانند آموزش، درمان، خودیاری، مدیریت استرس و حل مسائل مختلف داشته باشد. استفاده از راهبردهای روانشناسی مثبت‌گرا به معلمان، مربیان، درمانگران و کارفرمایان کمک می‌کند به دیگران انگیزه دهند و به افراد کمک می‌کند تا نقاط قوت و ضعف خود را درک کنند و نقاط قوت خود را توسعه دهند. روانشناسی مثبت‌گرا بیشتر بر موضوعات زیر متمرکز است:

نقاط قوت و شخصیت
تجربه
رضایت شخصی
حق‌شناسی
شادی/لذت
درماندگی
امید
ذهن‌آگاهی
خوش‌بینی
مثبت‌اندیشی
تاب‌آوری

یافته‌های روانشناسی مثبت‌گرا بسیار قابل توجه است. مثلاً محققان این شاخه دریافته‌اند که پول لزوماً رفاه نمی‌آورد اما خرج کردن پول برای دیگران می‌تواند افراد را شادتر کند. همچنین آن‌ها دریافتند که شادی تحت‌تأثیر ژنتیک است و مردمی که به‌طور کلی خوشحال هستند می‌توانند با ایجاد خوش‌بینی، قدردانی و نوع‌دوستی شادتر باشند.

کارتونی از دختری با موهای بلند طلایی که به گلداین بر روی سرش آب می‌دهد

 

کتاب‌هایی در زمینهٔ روانشناسی مثبت‌گرا

 

 

کتاب روان‌درمانی مثبت‌گرا

روان درمانی مثبت‌گرا یک رویکرد درمانی جدید است که مبتنی بر کارهای سلیگمن، میهالی، لوپز، اسنایدر و طیب رشید رشد یافته و به عنوان جدیدترین رویکرد درمانی معرفی شده است. طیب رشید و مارتین سلیگمن در بخش اول کتابِ روان‌درمانی مثبت‌گرا، چارچوب نظری روان درمانی مثبت‌گرا و مفاهیم بنیادی این رویکرد را تبیین و معرفی کرده‌اند و به توانمندی‌های بیست وچهارگانهٔ آن اشاره می‌کنند. این بخش همچنین دربرگیرندهٔ تمرین‌ها، فرایندها و مکانیزم‌های تغییر است. بخش دوم این کتاب شامل پانزده جلسهٔ درمانی گام به گام همراه با مفاهیم اصلی، رهنمودها، مهارت‌ها و کاربرگ‌های جلسهٔ درمانی است که طیب رشید و مارتین سلیگمن آن را به نثری روان به نگارش درآورده‌اند.
روان درمانی مثبت گرا
عنوان کتاب:
روان درمانی مثبت گرا
ناشر:
ثالث
نویسنده:
طیب رشید
قیمت:
288,000 تومان
3,200,000

کتاب مثبت‌اندیشی و مثبت‌گرایی کاربردی

مثبت‌گرایی معمولاً به معنای داشتن دیدی مثبت و نگرشی شادمانه به زندگی و ارتباط مثبت داشتن با دیگران است. سوزان کوئیلیام در کتاب مثبت‌اندیشی و مثبت‌گرایی کاربردی به خواننده می‌آموزد كه چگونه تفكر مثبتی پیشه كند و خوش‌بینی را در خود به وجود آورد تا به یک زندگی پرنشاط دست یابد. محتوای كتاب و به‌ خصوص توصیه‌هایی كه در كتاب به همراه عكس و تصویرهای جذاب آورده شده، به خواننده امكان می‌دهد تا با استفاده از حداكثر جنبه‌های بصری، الگوی تفكر خود را بسنجد و آن را مورد بررسی قرار بدهد تا به تغییر افكار منفی در خود اقدام كند. توصیه‌های عملی و تخصصی كتاب، این توانایی را به خوانندگان می‌دهد تا هم در زندگی شخصی و روابط اجتماعی و هم در موقعیت‌های شغلی و حرفه‌ای، به شكلی مثبت تفكر كرده و عمل كنند.
مثبت اندیشی و مثبت گرایی کاربردی
عنوان کتاب:
مثبت اندیشی و مثبت گرایی کاربردی
ناشر:
جوانه رشد
نویسنده:
سوزان کوئیلیام
قیمت:
108,000 تومان
1,200,000

کتاب مثبت‌اندیشی سمی

هر روز چقدر تحت فشار قرار گرفته‌اید که مثبت باشید و با خودتان جملات مثبت را تکرار کنید؟ و چقدر شنیده‌اید که مثبت‌اندیشی کلید رسیدن به شادی است؟ امروزه حتی وقتی با بیماری، فقدان، جدایی و سایر مشکلات روبه‌رو می‌شویم اطرافیان مجبورمان می‌کنند تا مثبت باشیم اما اگر این همه مثبت‌اندیشی مؤثر باشد پس چرا همهٔ ما معمولاً احساس افسردگی و اضطراب داریم؟ البته مثبت‌اندیشی ارزشمند است و بسیار برای سلامت روان مفید است اما ویتنی گودمن درمانگر مشهور در کتاب مثبت‌اندیشی سمی به شما نشان می‌دهد که چطور ممکن است مثبت‌اندیشی افراطی به ضرر شما و زندگی‌تان تمام شود. در این کتاب گودمن آخرین تحقیقاتش را همراه با مثال‌های روزمره و داستان‌هایی از مراجعان خود تلفیق کرده و نشان می‌دهد که مثبت اندیشی سمی چقدر برای ما و روابطمان مضر است و راه‌های ساده‌ای را برای تجربه کردن و کار بر روی احساسات دشوار ارائه می‌دهد.
مثبت اندیشی سمی
عنوان کتاب:
مثبت اندیشی سمی
ناشر:
هورمزد
نویسنده:
ویتنی گودمن
قیمت:
134,100 تومان
1,490,000

کتاب قدرت مثبت‌اندیشی

نورمن وینسنت پیل، نویسندهٔ آمریکایی، بیشتر به دلیل رواج دادن مفهوم تفکر مثبت،‌ به ویژه از طریق کتاب پرفروشش قدرت تفکر مثبت شناخته می‌شود. او در کتاب پرفروش بعدی‌اش با عنوان قدرت مثبت‌اندیشی که تنها با هدف کمک به خواننده برای دستیابی به زندگی شاد، رضایت‌بخش و ارزشمند نوشته شده است، قدرت ایمان در عمل را نشان می‌دهد. با تکنیک‌های عملی این کتاب می‌توانید به زندگی خود انرژی ببخشید و همچنین یاد خواهید گرفت که چطور می‌توانید در هر کاری که انجام می‌دهید به خود ایمان داشته باشید. با مطالعۀ این کتاب قدرت رسیدن به اهداف‌تان را پیدا خواهید کرد، یاد می‌گیرید که چگونه نگرانی‌های خود را کنار بگذارید، روابطتان را بهبود ببخشید و در نهایت به آرامش برسید.

قدرت مثبت اندیشی
عنوان کتاب:
قدرت مثبت اندیشی
ناشر:
ثالث
نویسنده:
نورمن وینسنت پیل
قیمت:
315,000 تومان
3,500,000

کتاب طریقت

چرا دورهٔ فلسفۀ چین باستان یکی از محبوب‌ترین دوره‌ها در هاروارد است؟ آموزه‌های فیلسوفان چین باستان ما را وا می‌دارند بسیاری از باورهای قطعی‌مان را زیر سؤال ببریم. ایده‌های این فلاسفه در مورد شیوۀ برخورد انسان‌ها با جهان (روش ارتباط با یکدیگر، تصمیم‌گیری، کنار آمدن با فراز و فرود زندگی، تلاش برای تأثیرگذاری بر دیگران، و تمشیت امور زندگی) امروز همان‌قدر مناسبت دارند که دوهزار سال پیش داشتند. در واقع امروز مناسبت‌شان بیش از هر موقع دیگر است. مایکل پیوئت و کریستین گراس لو در بخشی از کتاب از دریچۀ آموزه‌های فیلسوفان چین باستان به مفهوم مثبت اندیشی پرداخته‌اند. نویسندگان این کتاب ذهن شما را باز می‌کنند و به شما می‌گویند چطور می‌توانید یک زندگی خوب داشته باشید. آن‌ها همچنین در این کتاب به شما نشان می‌دهند که چطور می‌‌توانید در مورد موقعیت‌های مختلف زندگی هم با قلب و هم با ذهن‌تان پیش بروید. 
طریقت
عنوان کتاب:
طریقت
ناشر:
مان کتاب
نویسنده:
مایکل پیوئت
قیمت:
121,500 تومان
1,350,000
کتاب‌های روانشناسی را با تخفیف ویژه از فروشگاه اینترنتی 30بوک بخرید.
فروشگاه 30بوک
خرید از فروشگاه ۳۰بوک
آیا از روانشناسی مثبت‌گرا برای بهبود زندگی خود استفاده کرده‌اید؟

روانشناسی مثبت‌گرا می‌تواند به‌طرز عمیقی زندگی شما را بهبود ببخشد. آیا شما شخصا تجربه‌ای در این زمینه داشته‌اید؟ چه انتقادهایی را به روانشناسی مثبت‌گرا وارد می‌دانید و از نظر شما نقاط قوت این شاخه از روانشناسی چیست؟ نظرتان را با ما در میان بگذارید.

روانشناسی افزایش اعتماد به نفس در زنان
علی فروزنده
25 دقیقه

وقتی در آینه نگاه می‌کنید، چه می‌بینید؟ با دقت به انعکاس خودتان نگاه کنید، چون تمام افکاری که با دیدن این انعکاس به ذهن‌تان خطور می‌کند،

خواندن مقاله Left Arrow
روانشناسی تاثیر و عوارض استرس بر بدن
الناز آذری
21 دقیقه

استرس واکنش طبیعی بدن به خواسته‌ها و رویدادهای خاص است. این خواسته‌ها ممکن است ناشی از کار، روابط، فشارهای مالی و موقعیت‌های دیگر باشد اما هر چیزی که یک چالش یا تهدید واقعی برای رفاه افراد به حساب بیاید می‌تواند باعث استرس شود.

خواندن مقاله Left Arrow
روانشناسی چگونه با مرگ عزیزان کنار بیاییم
مهرناز بهروش
22 دقیقه

پس از مرگ یکی از عزیزان، تغییرات زیادی در زندگی فرد رخ می‌دهد که اغلب برای دیگران نامرئی است. سوگ می‌تواند سلامتی جسمی و روحی فرد را تحت تأثیر قرار دهد.

خواندن مقاله Left Arrow
روانشناسی هرآنچه باید دربارۀ خود مراقبتی بدانیم
الناز آذری
9 دقیقه

دنیای شلوغ امروز و طرز زندگی مردم بیش از پیش باعث احساس اضطراب، استرس و افسردگی می‌شود و دقیقاً به همین دلیل خودمراقبتی برای زنان، مردان، کودکان و همۀ افراد جامعه اهمیتی بسیار بیشتر از گذشته دارد.

خواندن مقاله Left Arrow
روانشناسی چرا وسواس فکری زندگی ما را مختل می‌کند؟
الناز آذری
19 دقیقه

پس از یک روز سخت کاری روی کاناپه نشسته‌اید و می‌خواهید چند دقیقه در آرامش با خودتان خلوت کنید و قهوه‌تان را بنوشید یا می‌خواهید قبل از خواب چند صفحه مطالعه کنید، اما ناگهان به خود می‌آیید و می‌بینید به یک نقطه خیره شده‌اید و اصلاً هیچ‌چیزی از کتاب نفهمیده‌اید یا زمان زیادی گذشته و شما در افکار خود غرق شده‌اید.

خواندن مقاله Left Arrow
روانشناسی همه‌چیز دربارهٔ خودشناسی و خودآگاهی
مهرناز بهروش
21 دقیقه

تابه‌حال شده از خودتان بپرسید «من که هستم؟» این سؤالی ساده و در عین‌حال عمیق است. اما سؤال بحث‌برانگیز دیگر این است که «چرا ما این‌گونه رفتار می‌کنیم؟» و اگر سوالاتی مشابه این سؤالات را تابه‌حال از خودتان پرسیده‌اید بدانید که تنها نیستید.

خواندن مقاله Left Arrow
روانشناسی بهترین کتاب‌ها برای تربیت فرزند
یسنا پارسی
11 دقیقه

سال‌های اولیهٔ زندگی یک کودک تأثیرات جسمی، اجتماعی و عاطفی مادام‌العمر دارد. با این‌که تجربیات و محیط‌های مثبت می‌توانند فرزندتان را در مسیر زندگی درست و مناسب قرار دهند،

خواندن مقاله Left Arrow
روانشناسی بهترین کتاب‌های روانشناسی
بامداد برزویه
20 دقیقه

روانشناسی برای بسیاری از مردم جذابیت دارد چون با یادگیری اصول رفتار و ذهن انسان افراد می‌توانند خود و دیگران را بیشتر درک کنند.

خواندن مقاله Left Arrow
روانشناسی چگونه اعتماد به نفس خود را بالا ببریم
مهرناز بهروش
15 دقیقه

ما در عصر ارتباطات زندگی می‌کنیم. روان‌شناس‌ها، نویسندگان، سخنرانان و معلم‌ها در هر سطح و هر سنی مردم را هر روز بیشتر به سمت داشتن اعتماد به نفس و عزت نفس سوق می‌دهند و حتی اگر دقت کنید خودِ شما نیز به سمت افرادی کشیده می‌شوید که به خود متکی هستند.

خواندن مقاله Left Arrow
روانشناسی اختلالات خواب چیست؛ دلایل، نشانه‌ها و درمان
شادی صارمی
15 دقیقه

آیا برایتان پیش آمده به رختخواب بروید، ساعت‌ها این پهلو و آن پهلو بشوید، حتی شاید شروع به شمردن گوسفندان خیالی کرده‌اید اما باز هم مدت زمان زیادی طول کشیده تا به خواب رفته‌اید. شاید شما هم مانند بسیاری از مردم اختلال خواب داشته باشید!

خواندن مقاله Left Arrow
روانشناسی علائم و درمان اختلال اضطراب فراگیر چیست؟
بامداد برزویه
12 دقیقه

اگر دائما نگران هستید حتی وقتی هیچ اتفاق خاصی نیفتاده است احتمالاً به اختلال اضطراب فراگیر (Generalized Anxiety Disorder) یا به اختصار GAD مبتلا شده‌اید.

خواندن مقاله Left Arrow
روانشناسی همۀ آنچه دربارۀ اختلال استرس پس از سانحه باید بدانیم
مهرناز بهروش
12 دقیقه

همه چیز دربارهٔ اختلال پس از سانحه و درمان آن را در این مقاله بخوانید.

خواندن مقاله Left Arrow
بعدی
قبلی
نظرت رو باهامون به اشتراک بذار.
نظرت راجع به این مقاله چیه؟
0/200
اولین نفری باشید که نظر خود را ثبت می کنید.