هنگامی که کودک بودید، در یک روز بارانی یا زمانی که لازم بود بیسروصدا به کاری مشغول شوید، حتماً به سراغ نقاشی یا کتابهای رنگ آمیزی میرفتید و بسیار لذت میبردید. اما کتابهای رنگ آمیزی فقط مختص به بچهها نیستند. کتابهای رنگ آمیزی بزرگسالان محبوبیت زیادی پیدا کردهاند و بسیاری از بزرگسالان از رنگکردن طرحهای آنها لذت میبرند اما چرا بزرگسالان واقعاً به کتابهای رنگ آمیزی علاقهمند شدهاند؟ در ادامه از فایدههای این کتابهای رنگ آمیزی بیشتر میگوییم.
چرا کتابهای رنگ آمیزی بزرگسالان محبوب هستند؟
یک جستوجوی ساده در گوگل به شما نشان میدهد که چگونه کتابهای رنگ آمیزی بزرگسالان در طول تاریخ قلب همه را ربودهاند، پیداکردن چنین اطلاعاتی اصلاً دشوار نیست. طبق گزارش مجلهٔ تایم، نسخههای کتابهای رنگ آمیزی بزرگسالان مدتهاست که وجود دارند و قدیمیترین این کتابها به سال 1612 برمیگردند. نمونهای از آنها نقشههای انگلستان و ولز است که «موجودات خارقالعاده» را به تصویر میکشید و بزرگسالان از رنگ آمیزی طرحهای آن لذت میبردند.
براساس گزارش رادیوی عمومی مینهسوتا، اولینبار در سال 2015 بود که کتابهای رنگ آمیزی بزرگسالان بهطور جدی به روی کار آمدند و کتابهای رنگ آمیزی مخصوص بزرگسالان طراحی شدند. مطالعات زیادی اثربخشی هنردرمانی در کاهش استرس را ثابت کردهاند و بهنظر میرسد رنگ آمیزی نیز مزیتی مشابه با هنردرمانی دارد.
فواید کتابهای رنگآمیزی بزرگسالان چیست؟
در ادامه از مزیت کتابهای بزرگسالان میگوییم که شاید تا به امروز نمیدانستید.
۱. رنگ آمیزی مغز شما را آرام میکند و عملکرد آن را ارتقا میبخشند
کتابهای رنگ آمیزی یک راه عالی برای آرامکردن مغز و ذهن شما هستند. وقتی در حال رنگ آمیزی هستید، فقط روی فعالیت سادهای که پیشروی خود دارید تمرکز میکنید و همین باعث آرامشدن ذهن شما میشود و از نفوذ افکار منفی جلوگیری میکند.
رنگ آمیزی همچنین میتواند توانایی مغز شما را بهبود ببخشد. رنگ آمیزی الگوهای از پیش طراحیشده، قسمتهای مختلف نیمکرهٔ مغزتان را فعال میکند. وقتی انتخاب میکنید که از چه رنگی برای رنگ آمیزی چه قسمتی استفاده کنید، خلاقیت شما دوچندان میشود. همانطور که فرمها و اشکال را رنگ میکنید منطق شما نیز فعال میشود.
۲. حالت مراقبه را القا میکند
حتماً در مورد مراقبه و مدیتیشن و البته مزایای آن، زیاد خواندهاید یا شنیدهاید و حتی آن را امتحان کرده باشید. اما شاید ندانید که کتابهای رنگ آمیزی بزرگسالان با اینکه جایگزینی برای هنر درمانی نیستند، اما برای برخی افراد میتوانند حالت درمانی داشته باشند. برخی از مطالعات نشان دادهاند که با تمرکز بر ساختار پیچیدهٔ صفحهٔ رنگ آمیزی ذهن شما در حالت مراقبه قرار میدهد.
حالت مراقبه زمانی رخ میدهد که تمرکز خود را روی زمان حال بگذارید و دیگر نگران آینده نباشید یا به حوادث گذشته فکر نکنید. تمرکز روی یک عمل منحصربهفرد مانند رنگ آمیزی، گفتوگوی درونی ذهن شما را به حالت تعلیق در میآورد و افکار و احساسات منفی را از ذهن شما دور میکند. هرچه مدت بیشتری به رنگ آمیزی بگذرانید، توانایی شما در مراقبه یا مدیتیشن نیز افزایش خواهد یافت.
3. مهارتهای حرکتی را بهبود میبخشد
طرحهای پیچیدهتر با فضاهای کوچکتر برای رنگ آمیزی باعث تقویت دست و چشم و مهارتهای حرکتی شما میشود، مهارتهایی که حین حرکت دادن چشم و یا دست خود بر روی وسایل الکترونیکی آن را بهدست نخواهید آورد. برخی از متخصصان سلامت معتقدند که چنین فعالیتهایی نهتنها مهارتهای حرکتی شما را درگیر میکند، بلکه میتواند ابتلا به زوال عقل را نیز به تأخیر بیندازد.
4. خواب را بهبود میبخشد
اگر قبل از خواب کمی به رنگ آمیزی بپردازید، احتمالاً خیلی بهتر از زمانی که پیش از خواب به صفحهٔ گوشی خود زُل میزنید، به خواب خواهید رفت و خواب آرامتری را تجربه خواهید کرد. قرارگرفتن در معرض نور آبی تلفن یا تبلت باعث توقف ترشح طبیعی ملاتونین میشود و همین کیفیت خواب شما را کاهش میدهد. درعوض، با کمک کتابهای رنگ آمیزی بزرگسالان و دور نگهداشتن وسایل الکترونیکی از اتاق خوابتان، سطح ملاتونین شما بهطور طبیعی آزاد میشود و بدن شما آمادهٔ یک خواب راحت خواهد شد.
اگر میخواهید رنگ آمیزی را به روتین قبل از خواب خود اضافه کنید، کتابهای رنگ آمیزی ماندالا را امتحان کنید. پیچیدگیها و طرحهای این دسته از کتابها، به شما آرامش خاصی خواهد بخشید.
5. تمرکز را بهبود میبخشد
کتابهای رنگ آمیزی بزرگسالان میتوانند سطح تمرکز شما را افزایش دهند. رنگ آمیزی لوب پیشانی مغز شما را فعال میکند، به این معنا که مغز شما شروع به سازماندهی و حل مسئله میکند. رنگ آمیزی روزانه به شما این امکان را میدهد که هم استراحت کنید و هم یاد میگیرید که چطور تنها بر روی انجام یک کار متمرکز شوید.
6. استرس و اضطراب را کاهش میدهد
مطالعات نشان دادهاند که رنگ آمیزی باعث کاهش استرس و اضطراب در بزرگسالان میشود. رنگ آمیزی بهمدت 20 دقیقه یا بیشتر، راهی مؤثر برای کاهش ضربان قلب و اضطراب شما است. همچنین محققان متوجه شدهاند که رنگ آمیزی طرحهای پیچیدهتر مانند طرحهای ماندالا، مؤثر از رنگ آمیزی طرحهای چهارخانه یا سادهتر است.
رنگ آمیزی یک فعالیت تکراری است که نیاز به توجه به جزئیات دارد. وقتی روی رنگ آمیزی متمرکز شوید، به چیزهای دیگری که ممکن است در طول روز باعث استرس و اضطراب شما شده باشند فکر نخواهید کرد. شروع یا پایان روزتان با رنگ آمیزی، احساسات نوستالژیک شما را برمیانگیزد و شما را به یاد دوران کودکیتان میاندازد. برقراری ارتباط با زمانی که تقریباً استرس خاصی در زندگی نداشتید، شما را به آرامش میرساند.
رنگ آمیزی از طریق کاهش سطح استرس و اضطرابتان باعث میشود که:
• خلقوخویتان بهتر شود.
• سطح هوشیاریتان افزایش یابد.
• روانتان سالمتر شود.
7. در پردازش احساساتتان به شما کمک خواهد کرد
بسیاری از افراد تنها با گذاشتن قلم بر روی کاغذ میتوانند به پردازش احساسات خود بپردازند. مثلاً برخی افراد برای اینکار به سراغ نوشتن یادداشتهای روزانه میروند، برخی به آهنگهای آرامبخش گوش میدهند یا شعر مینویسند و بدین ترتیب با احساسات دردناک یا دشوار خود روبهرو میشوند. اگر هیچکدام از این روشها روی شما جواب نمیدهد یا با آنها احساس راحتی نمیکنید هیچ اشکالی ندارد. توصیهٔ ما به شما این است که به سراغ رنگ آمیزی بروید.
گلدمن، یکی از متخصصین هنردرمانی میگوید: «ایجاد آثار هنری همیشه راهی سالم برای رسیدن به احساسات بوده است.» او در ادامه توضیح میدهد که رنگ آمیزی، بهصورت دستی یا با کمک کتابهای رنگ آمیزی، میتواند پردازش افکار و احساسات عاطفی را تسهیل کند چون راهی برای بیرونریختن احساسات منفی یا ناخواسته در اختیار شما قرار میدهد.
8. مغز شما را تمرین میدهد
رنگ آمیزی تمرینی عالی برای مغز است چون خلاقیت و تواناییهای شما را همراه با تمرکز و توجه افزایش داده و باعث میشود بتوانید درمواقع نیاز با کمک این ویژگیهایتان، تصمیمات بهتری بگیرید. این بدان معناست که وقتی رنگ میکنید، نیمکرهٔ راست و چپ مغز شما با هم کار میکنند. خلق هنر و رنگ آمیزی همچنین میتواند چیزی را القا کند که متخصصان آن را حالت جریان مینامند. در یک حالت جریان، شما بهشدت بر روی اکنون و کاری که در حال انجامش هستید تمرکز میکنید و ارتباطتان را با گذشته و آینده قطع میکنید.
بهطور کلی با رنگ آمیزی شما ذهن خود را آرام میکنید و عملکرد بهتری به دست میآورید و در کنار آن به بدن خود نیز کمک میکنید. همزمان با رنگ آمیزی استرس شما از بین میرود که همین باعث کمشدن اضطراب شما میشود. وقتی بدن خود را از تنش خلاص کنید، احتمال ابتلا به مشکلاتی مانند بدن درد، خستگی و افسردگی را نیز کاهش میدهید.
رنگ آمیزی اضطراب یا افسردگی شما را درمان نمیکند اما میتواند سطح اضطراب و استرسی را که میتواند منجر به افسردگی شود کاهش دهد. اگر رنگ آمیزی را تابهحال امتحان نکردهاید دست به کار شوید و اگر رنگ آمیزی فعالیتی است که از آن لذت میبرید، آن را بهطور منظم در برنامههای روزانهتان بگنجانید.
رنگ آمیزی و بهطور کلی، هنردرمانی، مزایای فوقالعادهای برای افراد دارند. اما این رویکردها معمولاً جایگزین رویکردهای درمانی استانداردتر از جمله گفتوگو درمانی نمیشوند. بنابراین اگر حس کردید:
• سلامت روان شما بر توانایی شما در انجام کارهای روزمرهتان تأثیر منفی گذاشته است؛
• اگر احساس استرس و اضطراب شما هر روز بیشتر میشود و بر شما و اطرافیانتان تأثیر منفی گذاشته است؛
• دچار نوسانات خلقی غیرقابل پیشبینی شدهاید؛
• دائماً در روابط شخصی خود دچار اختلاف و تعارض هستید؛
• و یا راهکارهای مقابلهایتان دیگر بر استرستان تأثیر نمیگذارد؛
حتماً باید به سراغ متخصص بروید و بهصورت حرفهای کمک و مشاوره دریافت کنید.
چه صرفاً بهدنبال سرگرم شدن و پُرکردن اوقاتفراغت خود باشید یا بخواهید ذهن خود را آرام کنید، به سراغ کتابهای رنگ آمیزی بزرگسالان بروید و آن را امتحان کنید. دفعهٔ بعد که احساس خستگی کردید، ذهن خود را از مشکلات دور کنید و شروع به رنگ آمیزی کنید. شاید نتوانید با رنگ آمیزی همهٔ نگرانیها را از بین ببرید، اما میتوانید تا حدی آرامش را به خودتان و زندگیتان برگردانید.
بنابراین مدادهای رنگیتان را بردارید و فقط رنگ کنید!
